MEDLİNE TÜP BEBEK MERKEZİ ADANA

Servikal Polip

Endoservikal polip de denir. Serviks içerisinde dokuların gelişmesidir. Serviks rahimin vajinaya açıldığı boyun bölgesidir. Her yaştaki kadında servikal polip gelişebilir. Poliplerden nadiren kanser gelişir. Polipin alındıktan sonra iyi ya da kötü huylu olup olmadığını anlamak için patolojik incelemesi yapılmalıdır.

Nasıl oluşurlar?

Poliplerin neden geliştiğini bilmemekteyiz. Cinsel yolla geçen hastalıklarla ilgili değildir. Nadiren kanserle ilgili olabilir.

Belirtileri nelerdir?

Çoğunlukla belirti vermezler. Bununla birlikte kanamaya sebep olabilirler. (Özelliklede ilişki sonrası olur.)

Nasıl teşhis edilirler?

Pek çok polip rutin muayene sırasında saptanır. Polipin karakterini anlamak için mutlaka alınarak patolojik olarak incelenmelidir.

Tedavisi nedir?

Tedavisi, polpin çıkarılmasıdır. Polipin alınması gebe kalmanızı engellemez.

Nelere dikkat etmeliyim?

Polip tedavisinden sonra her yıl düzenli olarak jinekolojik muayenenizi olmalısınız. Polipler tekrar edebilir, bu durumda tekrar alınarak tedavi edilir. İlişki sonrası kanamalarda neden araştırılmalıdır.

Servikal Displazi

Servikal intraepitelial neoplazi (CIN) de denir. Serviks içerisindeki dokuların anormal gelişimidir. Cinsel olarak aktif olan her kadında servikal displazi gelişebilir. Displazi kanser değildir ama kansere dönebilir. Hafif, orta ve ağır şeklinde sınıflandırılır.

Nasıl oluşur?

Servikal displazinin, cinsel yolla geçiş gösteren Human Papiloma Virüsle bağlıntılı olduğu bulunmuştur. Birden fazla partneri olan ve seksüel yaşamı 18 yaşın altında başlayan kadınlarda daha sık görülür. Ek olarak sigarayla ve diyette folik asit eksikliği ile ilişkilidir.

Belirti nedir?

Servikal displazi genellikle pek belirti vermez.

Nasıl teşhis edilir?

Displazi, pap-smear adı verilen ağrısız ve basit bir testle teşhis edilir. Bir fırça veya pamuklu çubuk ile serviksten alınan sürüntü (doku parçacıkları) cam üzerine yayılarak, patoloji laboratuvarına incelenmek üzere gönderilir. Klinikte veya hastanede yapılabilir.

Uzman doktorlarca serviks, kolposkopi yapılarak taranır. Anormal dokulardan örnek alınarak patolojik inceleme yapılır.

Tedavisi nedir?

Hafif servikal displazi genellikle tedavisiz iyileşir. Beta karoten tedavisi ile ilgili çalışmalar yapılmaktadır. Hafif displazi tedavi edilmemişse, 4 – 6 ay sonra tekrar pap-smear alınmalı ve kolposkopik inceleme yapılmalıdır. Orta derecede displazi durumunda bölge dondurulabilir, koterle yakılabilir veya lazerle anormal hücreler yok edilebilir. Elektrocerrahi ile halka şeklinde bir telle anormal hücreler kesilerek alınır (LEEP). Bu işlemler için hastanede kalmanız gerekmemektedir. Klinikte de kolaylıkla yapılabilir. Ağır displazide ise, koni şeklinde biyopsi yapılarak anormal hücreler serviksten çıkarılır. Bu işlem cerrahi olarak, koterle, lazerle veya LEEP ile yapılabilir. Alınan doku laboratuvarda incelenerek kansere dönüşmüş alanlar olup olmadığı detaylı olarak araştırılmalıdır. Koni biyopsi sonrası bazı kadınlar gebe kalmakta zorlanabilir veya düşük yapabilirler. Eğer size bu işlem yapılmışsa gebe kaldığınızda doktorunuzu uyarmalısınız.

Nelere dikkat etmeliyim?

Servikal displazi tedavisi sonrası 2 yıl boyunca 6 ayda bir, takip eden yıllarda ise yılda bir Pap-smear testi yaptırmalısınız. Böylece tekrarlamalar saptanabilir. Sigara içiyorsanız bırakmalısınız. Sigara içilen ortamlarda fazla bulunmamalısınız. Folik asid içeren besinler almaya çalışmalısınız. (ıspanak, portakal, tavuk ciğeri) Servikal displazi riskinizi en aza indirgemek istiyorsanız tek seksüel partneriniz olmalı.

Serviks Kanseri

Serviks, rahimin vajinaya komşu olan boyun kısmıdır. Serviks kanseri, serviks yüzeyindeki anormal hücrelerden gelişir. Kadınlarda en sık görülen kanserlerden biridir. Servikal displazi ise, yüzeyel hücrelerin prekanseröz değişimleridir. Anormal hücreler kansere dönüşebilir. Kanserin yayılım derecesine göre 4 evresi vardır. Kanser yayıldıkça daha yoğun tedavi gerektirir.

Serviks kanseri nasıl gelişir?

Serviks kanserinin asıl sebebi tam olarak bilinmemektedir.

İki tip serviks kanseri vardır:

Skuamöz tip (epidermoid kanser): En sık görülen tiptir. Serviks kanserlerinin yaklaşık olarak yüzde 80 – 85′i bu tiptir. Araştırmacılar bu kanserin cinsel yolla geçiş gösteren hastalıklardan kaynaklandığını öne sürmektedirler. Bunlardan biri Human Papilloma virüsün sebep olduğu kondilomlardır. Kanseröz tümör, serviksin yüzeyine veya içine doğru gelişir. Kanser genellikle yüzeyde gelişir ve erken dönemde smear testi yapılarak teşhis edilebilir.

Adenokarsinom: Bu tipi, servikal bezlerdeki dokulardan gelişir.

Servikal kanser riskinizin yüksek olduğu durumlar:

• Anormal pap-smear testiniz varsa
• Seksüel partneriniz human papillom virus enfeksiyonuna sahipse veya geçirmişse
• Çok sayıda seksüel partneriniz varsa veya seksüel aktiviteniz 18 yaşından önce başlamışsa
• Yeni partnerinizle ilişki sırasında prezervatif kullanmamışsanız
• Önceden genital veya vajinal kanser geçirmişseniz
• Seksüel partnerinizin önceki partnerinde servikal kanser veya anormal servikal hücreler varsa
• Seksüel partnerinizin penisinde kanser varsa veya geçirmişse
• Sigara içicisiyseniz
• Bağışıklık sisteminiz zayıfsa
• Anneniz gebeliği sırasında DES (Diethylstilbesterol) hormonu almışsa yakalanma riskiniz yüksektir.

Belirtileri nedir?

Erken dönemde belirti vermezler. Adet dönemleri arasında veya ilişki sonrasındaki kanamalar ve lekelenmeler serviks kanserinin habercisi olabilir. Çoğu kadında şikayet yoktur. Kanser genellikle yıllık pap-smear takiplerinde veya muayenelerde saptanır. Bu nedenledir ki seksüel aktiviteye başlandıktan sonra yılda bir kez muayene olunmalı ve pap-smear testi yaptırılmalıdır. Daha önce hiç seksüel ilişkisi olmayan genç kadınlarda ilk muayene 21 yaşında yapılmalıdır.

• Genellikle servikal kanser olan hastaların beklenmeyen bir zamanda anormal vajinal kanaması veya kanlı bir akıntısı olur. Adet dönemleri arasında, ilişkiden sonra veya menopoz döneminde olabilir. İleri evrelerde ise ağrı ortaya çıkar.

Nasıl teşhis edilir?

Doktorunuz tarafından spatula veya bir fırça aracılığı ile serviksten sürüntü alınarak bir cam üzerine yayılır ve hücreler patolog tarafından incelenir.

Pap-smear testinde izlenen hücreler:

• Normal
• Anormal
• Prekanseröz
• Kanseröz

Hafif bir anormallik izlendiyse tedavisiz veya tedavi ile normale dönebilir. Ama bunun takibi yapılarak tamamen normale döndüğünden emin olunmalıdır.

Eğer pap-smear da belirgin bir anormallik saptanırsa servikse kolposkop adı verilen teleskopik cihazla bakılabilir. (Kolposkop serviks ve vajinanın izlenmesine olanak veren özel bir mikroskoptur.) Bu muayene sırasında şüpheli bölgelerden küçük doku parçaları ve endoservikal küretaj denen servikal kanaldan örnek alınabilir. Bunlar patoloji laboratuvarında incelenerek kesin tanıya gidilir.

Nasıl tedavi yapılır?

Erken prekanseröz değişimler; lazerle, dondurularak (kriyoterapi), koterize edilerek veya cerrahi müdahale ile o kısım çıkarılarak kolaylıkla tedavi edilebilir. Daha ileri durumlarda ise, konizasyon hatta histerektomi (rahmin alınması) yapılabilir. Erken dönemde yakalanan serviks kanseri tedavisiyle kadının çocuk sahibi olma şansı korunmuş olur. İleri evrelerdeki kanserin tedavisi ise hastanın yaşına, genel sağlık durumuna, kanserinin yayılma durumuna bağlı olarak değişir. Eğer invazif kanser küçük ve sadece servikste yer alıyorsa, bu durumda rahim, seviks, vajinanın üst kısmı ve çevreleyen dokular operasyonla alınır. Hastanın yaşına bağlı olarak yumurtalıklar alınır veya alınmayabilir. Eğer tümör yayılımı saptanmışsa operasyon sonrası radyoterapi yapılır. Eğer kanser ileri evre ise veya operasyon hastanın genel durumu için risk taşıyorsa bu durumda radyoterapi yapılır veya kemoterapi ile kombine edilebilir. Kanser erken dönemde saptanıp tedavi edilirse tam bir iyileşme sağlanmış olur. Eğer erken saptanmamış ve tedavide geç kalınmışsa kanser lenf nodlarına ve komşu pelvik organlara yayılır. Tümör büyür ve serviks dışına çıkarsa tedavinin başarısı azalır.

Tedaviden sonra kendime nasıl bakabilirim?

• Yıkanma, cinsel ilişki ve tampon kullanma konusunda doktorunuzdan bilgi alınız
• Sık aralıklarla muayene olunuz ve smear testi yaptırınız, böylelikle erken dönemdeki tekrarlar saptanabilir
• Tedaviye bağlı olarak yumurtalıklar fonksiyonunu yitirmişse doktorunuz tarafından östrojen replasman tedavisi başlanabilir

Servikal kanseri önlemek için ne yapılabilir?

Servikal kanseri önlemek için birtakım önlemler alınabilir:

• İdeal olarak bir kadın en az 18 – 20 yaşına gelene kadar cinsel ilişkide bulunmamalıdır
• Partner sayısını minimuma indirgeyerek riski azaltmış olursunuz, bununla birlikte partnerinizin de birlikte olduğu insan sayısı da önemlidir. İdeal olanı tek eşliliktir
• İlişki sırasında prezervatif kullanın
• Sigarayı bırakın
• Temizliğinize dikkat edin
• Seksüel aktivitesi olan bir kadın düzenli olarak jinekolojik muayene olmalı ve her yıl pap-smear testi yaptırmalıdır
• Kanlı vajinal akıntılar, adet arası veya ilişki sonrası kanamalar, ilişki sırasında ağrı şikayetleri dikkatli olarak araştırılmalı uygun tedavi verilmelidir

Pap-Smear Testi (Servical Smear)

Serviks hücrelerindeki anormal değişiklikleri saptamaya yarayan bir testtir.

Test ne için yapılır?

Pap-smear testi servikal hücrelerdeki anormal değişimleri saptamak için kullanılır. Hücrelerdeki bu değişikliklere displazi denir. Displazi teşhis edilip tedavi edilmezse kansere kadar ilerleyebilir. Pap-smear’la aynı zamanda kondilom ve herpes gibi viral, candida veya trikomonas gibi diğer enfeksiyonların da tanısı konur. Ayrıca hormonlarınız hakkında da bilgi verir. (Özellikle progesteron ve östrojenle ilgili olarak.) Kadınlar, özellikle de seksüel aktifliği olanlar yılda bir defa pap-smearlarını yaptırmalıdırlar. Eğer 65 yaşına kadar tüm smearlar normal gelmişse artık tekrar edilmesi gerekmemektedir. Bununla birlikte yıllık muayeneler meme ve vulva kanser riski nedeniyle tekrar edilmelidir.

Pap-smear için nasıl bir hazırlık yapmalıyım?

Testen 2 gün öncesine kadar vajen yıkanmamalı ve vajinal kremler kullanılmamalıdır ve ilişkide bulunulmamalıdır. Yanıltıcı sonuçlar verebilir.

İşlem sırasında neler yapılmaktadır?

Pap-smear birkaç saniye sürer, normal muayenenin bir parçasıdır. Jinekolojik masada muayene sırasında yapılır. Vajinaya spekulum takılır. Fırça veya pamuklu çubukla serviksten sürüntü alınır ve patoloji laboratuvarında incelemeye gönderilir.

İşlem sonrası neler olabilir?

Enfeksiyon saptanmışsa tedavi edilir. Test sonucunda anormal hücreler saptanmışsa ileri testler ve tedaviler yapılır. Pap-smear testi yüzde 100 güvenilirdir.

İşlemin faydaları nelerdir?

Pap smear prekanseröz durumları teşhis eder. Eğer yakalanırsa basit bir tedavi ile kanser gelişimi önlenmiş olur. Aynı zamanda bazı servikal ve vajinal enfeksiyonlarında tanısının konulmasını sağlar.

Servikal Konizasyon

Servikal konizasyon ile kanseröz veya prekanseröz hücreleri içeren kısım koni şeklinde serviksten çıkarılır.

Ne zaman yapılır?

Pap-smear da eğer kanseröz veya prekanseröz hücreler saptanırsa bu işlem yapılır.

Alternatifleri:

• Lazerle konizasyon
• Rahimin çıkarılması
• Diğer kanser tedavileri
• Tedavi olmayıp, bekleyip risk durumlarını belirlemek

Serviks konizasyonu için kendimi nasıl hazırlamalıyım?

Genel anestezi alacağınız için işlem sonrası bakım ve tedavinizi planlamalısınız. Size yardımcı olacak insanlar çevrenizde bulunmalı. Bir gece önceden çorba, salata gibi hafif yemekler yemelisiniz. Gece 12′den sonra bir şey yiyip içmemelisiniz. Lokal anestezi ile işlemin yapılacağı durumlarda buna gerek yoktur.

İşlem sırasında neler yapılacaktır?

Lokal veya genel anesteziden sonra antiseptik solüsyonla serviks temizlendikten sonra rahim ağzından koni şeklinde doku parçası kesilerek anormal hücreler çıkarılmaya çalışılır.

İşlem sonrası ne olabilir?

İşlem sonrasında birkaç saat sonra eve gidebileceğiniz gibi o gece hastanede kalmanız gerekebilir. Bu alınan dokunun büyüklüğü ve anestezi süresi ile ilgilidir. İşlemden sonra bir ay ilişki yasağı olmalıdır. Bundan sonra yapılması gerekenleri doktorunuzla konuşmalısınız.

Bu işlemin faydası nedir?

Servikal kanser gelişme riskinizi azaltırsınız.

İşlemin riskleri nelerdir?

Genel anestezi alındığından buna bağlı bazı riskler vardır. İşlem spinal anestezi ve intravenöz sedasyon altında da yapılabilir. Buna doktorunuzla birlikte karar vermelisiniz. Lokal anestezi yeteri kadar uyuşturmayabilir. Biraz rahatsızlık hissedebilirsiniz. Ayrıca kullanılan ilaçlara karşı alerjik reaksiyon olabilir. Lokal anestezi genel anesteziden daha güvenlidir.

Daha fazla anesteziye ihtiyaç duyabilirsiniz.

Serviksten kanama bir süre daha devam edebilir. Tekrar operasyon gerekebilir.

• Eğer çok fazla doku alınmışsa gebeliğin sonuna ulaşma konusunda sorun yaşanabilir.
• Eğeri yeteri kadar doku çıkarılmazsa kanser veya prekanseröz hücreler kalabilir.
• Kanama veya enfeksiyon gelişebilir.

Doktorunuzu ne zaman aramalısınız?

• Kanamanız fazla olduğunda
• Ağrınız çok olursa
• Ateşiniz olursa

Kolposkopi

Kolposkop aracılığı ile vajen ve serviksin incelenmesine ve aynı zamanda doku örneği alınmasına olanak sağlayan işleme kolposkopi denir. Kolposkopide lensler aracılığı ile görüntü büyütülür ve bu şekilde dokular daha yakından incelenir.

Ne zaman kullanılır?

Pap-smear testi anormal çıktığında, ilişki sonrası kanama olduğunda, prekanseröz büyüme ve kanser olduğunda yapılır.

Kolposkopi için nasıl bir hazırlık yapmalıyım?

Bu test kolay ve kısadır. Özel bir hazırlık gerekmemektedir.

İşlem sırasında neler yapılmaktadır?

Hasta, jinekolojik muayene masasına yatılır. Spekulum isimli alet takılarak vajina ve serviks ortaya çıkarılarak kolposkopla izlenir. İnceleme sırasında bir anormallik izlenirse bir alet aracılığı ile doku örneği alınır. Doku örneği patolojiye gönderilir.

İşlem sonrası neler olabilir?

Test bittikten sonra kısa süre uzanarak dinlenmelisiniz. Doktorunuz size neler gördüğünü anlatacaktır. Patolojik inceleme sonuçları birkaç gün içerisinde çıkacaktır.

Bu işlemin faydaları nelerdir?

Doktorunuz serviks veya vajende olan problemin tanısını daha açık olarak koyabilecektir.

Bu işlemin bir riski var mıdır?

Biyopsi yerinden hafif bir kanama olabilir. Diğer riskler:

• Aşırı kanama (menstrüel kanamadan daha fazla bir kanama)
• Enfeksiyon

Doktoru ne zaman aramalıyım?

Aşağıdaki durumlarda doktorunuzu hemen aramalısınız:

• Aşırı kanama
• Ateş
• Pelvik ağrı

Kriyoterapi

Kriyoterapi, anormal servikal veya vulva dokularının çok düşük ısılarla dondurularak yok edilmesidir.

Ne zaman yapılır?

Kriyoterapi ile vulvadaki kondilomlar ve serviksteki prekanseröz değişimler tedavi edilir. Prekanseröz değişimler (CIN veya servikal intraepitelial neoplazi) genellikle anormal pap-smear ile saptanır. Eğer lezyon çok büyük ise dondurmak uygun tedavi seçeneği değildir.

Hamileyseniz veya adet görüyorsanız krioterapi yapılmamalıdır.

Kriyoterapi için nasıl hazırlanmalıyım?

Kriyoterapiye hazırlanmak için pek fazla bir şey yapmaya gerek yoktur. Basit bir işlemdir ve muayenehane şartlarında kolaylıkla yapılabilir.

İşlem sırasında neler yapılmaktadır?

Etkilenen bölgeyi tedavi etmek amaçtır. Proba doğru çok soğuk bir gaz olan nitröz oksit pompalanır. Gaz, probun ucunun ısısını düşürür. Doktorunuz probu etkilenen alana dokundurur. Alan donarken yanma ve kramp hissi duyabilirsiniz.

İşlem biraz rahatsızlık verse de nadiren anestezi gerektirir. Kullanılan gaza lezyonun büyüklüğüne bağlı olarak prob büyüklüğü seçilir. Kondilomlar gibi anormal dokularda doku çabuk donar.

İşlem sonrası neler olabilir?

İşlem sonrası kondilom bölgelerinde hafif yaralar olur. Bunlar zamanla kabuk bağlayıp iyileşirler. Bunların bakımı konusunda doktorunuz sizi bilgilendirecektir. Bu işlemden sonra nadiren bir komplikasyon gelişir. Ağrı veya sıcak basması olabilir. İşlemden sonra en az on dakika klinikte kalınmalıdır. Pek çok kadında karın krampları oluşabilir. İşlemden sonra et suyu gibi bir akıntı olabilir. Bu akıntı 4 hafta boyunca sürebilir. Bu sürede ilişki olmamalıdır. Bazen birkaç seans uygulamak gerekebilir. Tedavi ve kontrolleriniz için doktorunuz sizi bilgilendirir. Eğer anormal bir pap-smear için işlem yapılmışsa 3-4 ay sonra pap-smear tekrarlanmalıdır.

Kriyoterapinin faydaları nelerdir?

Kriyoterapi diğer tedavilere oranla daha ucuz ve daha etkilidir. Klinikte yapılabilir ve anestezi gerektirmez.

Kriyoterapinin riskleri nelerdir?

Servikal lezyonun kriyoterapisi sonrası:

• Ağrı
• Ateş basması
• Karın krampları
• Kanama

Cilt bölgesinde ise:

• Tedavi olan bölgede renk değişimi
• Tedavi edilen bölgede kıl ve ter bezlerinde hasar
• Skar dokusu

Doktoru ne zaman aramalıyım?

• Tedavi olan bölge kanar veya iyileşmezse
• Lezyon tekrar ederse
• Enfeksiyon bulguları gelişirse
• 24 saatten fazla karın krampları olursa
• Vajinal akıntı beklediğinizden daha uzun süre devam ederse
• Fazla vajinal kanama olursa