MEDLİNE TÜP BEBEK MERKEZİ ADANA

Servikal Polip

Endoservikal polip de denir. Serviks içerisinde dokuların geliÅŸmesidir. Serviks rahimin vajinaya açıldığı boyun bölgesidir. Her yaÅŸtaki kadında servikal polip geliÅŸebilir. Poliplerden nadiren kanser geliÅŸir. Polipin alındıktan sonra iyi ya da kötü huylu olup olmadığını anlamak için patolojik incelemesi yapılmalıdır.

Nasıl oluşurlar?

Poliplerin neden geliÅŸtiÄŸini bilmemekteyiz. Cinsel yolla geçen hastalıklarla ilgili deÄŸildir. Nadiren kanserle ilgili olabilir.

Belirtileri nelerdir?

ÇoÄŸunlukla belirti vermezler. Bununla birlikte kanamaya sebep olabilirler. (Özelliklede iliÅŸki sonrası olur.)

Nasıl teşhis edilirler?

Pek çok polip rutin muayene sırasında saptanır. Polipin karakterini anlamak için mutlaka alınarak patolojik olarak incelenmelidir.

Tedavisi nedir?

Tedavisi, polpin çıkarılmasıdır. Polipin alınması gebe kalmanızı engellemez.

Nelere dikkat etmeliyim?

Polip tedavisinden sonra her yıl düzenli olarak jinekolojik muayenenizi olmalısınız. Polipler tekrar edebilir, bu durumda tekrar alınarak tedavi edilir. Ä°liÅŸki sonrası kanamalarda neden araÅŸtırılmalıdır.

Servikal Displazi

Servikal intraepitelial neoplazi (CIN) de denir. Serviks içerisindeki dokuların anormal geliÅŸimidir. Cinsel olarak aktif olan her kadında servikal displazi geliÅŸebilir. Displazi kanser deÄŸildir ama kansere dönebilir. Hafif, orta ve ağır ÅŸeklinde sınıflandırılır.

Nasıl oluşur?

Servikal displazinin, cinsel yolla geçiÅŸ gösteren Human Papiloma Virüsle baÄŸlıntılı olduÄŸu bulunmuÅŸtur. Birden fazla partneri olan ve seksüel yaÅŸamı 18 yaşın altında baÅŸlayan kadınlarda daha sık görülür. Ek olarak sigarayla ve diyette folik asit eksikliÄŸi ile iliÅŸkilidir.

Belirti nedir?

Servikal displazi genellikle pek belirti vermez.

Nasıl teşhis edilir?

Displazi, pap-smear adı verilen aÄŸrısız ve basit bir testle teÅŸhis edilir. Bir fırça veya pamuklu çubuk ile serviksten alınan sürüntü (doku parçacıkları) cam üzerine yayılarak, patoloji laboratuvarına incelenmek üzere gönderilir. Klinikte veya hastanede yapılabilir.

Uzman doktorlarca serviks, kolposkopi yapılarak taranır. Anormal dokulardan örnek alınarak patolojik inceleme yapılır.

Tedavisi nedir?

Hafif servikal displazi genellikle tedavisiz iyileÅŸir. Beta karoten tedavisi ile ilgili çalışmalar yapılmaktadır. Hafif displazi tedavi edilmemiÅŸse, 4 – 6 ay sonra tekrar pap-smear alınmalı ve kolposkopik inceleme yapılmalıdır. Orta derecede displazi durumunda bölge dondurulabilir, koterle yakılabilir veya lazerle anormal hücreler yok edilebilir. Elektrocerrahi ile halka ÅŸeklinde bir telle anormal hücreler kesilerek alınır (LEEP). Bu iÅŸlemler için hastanede kalmanız gerekmemektedir. Klinikte de kolaylıkla yapılabilir. Ağır displazide ise, koni ÅŸeklinde biyopsi yapılarak anormal hücreler serviksten çıkarılır. Bu iÅŸlem cerrahi olarak, koterle, lazerle veya LEEP ile yapılabilir. Alınan doku laboratuvarda incelenerek kansere dönüÅŸmüÅŸ alanlar olup olmadığı detaylı olarak araÅŸtırılmalıdır. Koni biyopsi sonrası bazı kadınlar gebe kalmakta zorlanabilir veya düÅŸük yapabilirler. EÄŸer size bu iÅŸlem yapılmışsa gebe kaldığınızda doktorunuzu uyarmalısınız.

Nelere dikkat etmeliyim?

Servikal displazi tedavisi sonrası 2 yıl boyunca 6 ayda bir, takip eden yıllarda ise yılda bir Pap-smear testi yaptırmalısınız. Böylece tekrarlamalar saptanabilir. Sigara içiyorsanız bırakmalısınız. Sigara içilen ortamlarda fazla bulunmamalısınız. Folik asid içeren besinler almaya çalışmalısınız. (ıspanak, portakal, tavuk ciÄŸeri) Servikal displazi riskinizi en aza indirgemek istiyorsanız tek seksüel partneriniz olmalı.

Serviks Kanseri

Serviks, rahimin vajinaya komÅŸu olan boyun kısmıdır. Serviks kanseri, serviks yüzeyindeki anormal hücrelerden geliÅŸir. Kadınlarda en sık görülen kanserlerden biridir. Servikal displazi ise, yüzeyel hücrelerin prekanseröz deÄŸiÅŸimleridir. Anormal hücreler kansere dönüÅŸebilir. Kanserin yayılım derecesine göre 4 evresi vardır. Kanser yayıldıkça daha yoÄŸun tedavi gerektirir.

Serviks kanseri nasıl gelişir?

Serviks kanserinin asıl sebebi tam olarak bilinmemektedir.

İki tip serviks kanseri vardır:

Skuamöz tip (epidermoid kanser): En sık görülen tiptir. Serviks kanserlerinin yaklaşık olarak yüzde 80 – 85′i bu tiptir. AraÅŸtırmacılar bu kanserin cinsel yolla geçiÅŸ gösteren hastalıklardan kaynaklandığını öne sürmektedirler. Bunlardan biri Human Papilloma virüsün sebep olduÄŸu kondilomlardır. Kanseröz tümör, serviksin yüzeyine veya içine doÄŸru geliÅŸir. Kanser genellikle yüzeyde geliÅŸir ve erken dönemde smear testi yapılarak teÅŸhis edilebilir.

Adenokarsinom: Bu tipi, servikal bezlerdeki dokulardan geliÅŸir.

Servikal kanser riskinizin yüksek olduÄŸu durumlar:

• Anormal pap-smear testiniz varsa
• Seksüel partneriniz human papillom virus enfeksiyonuna sahipse veya geçirmiÅŸse
• Çok sayıda seksüel partneriniz varsa veya seksüel aktiviteniz 18 yaşından önce baÅŸlamışsa
• Yeni partnerinizle iliÅŸki sırasında prezervatif kullanmamışsanız
• Önceden genital veya vajinal kanser geçirmiÅŸseniz
• Seksüel partnerinizin önceki partnerinde servikal kanser veya anormal servikal hücreler varsa
• Seksüel partnerinizin penisinde kanser varsa veya geçirmiÅŸse
• Sigara içicisiyseniz
• Bağışıklık sisteminiz zayıfsa
• Anneniz gebeliÄŸi sırasında DES (Diethylstilbesterol) hormonu almışsa yakalanma riskiniz yüksektir.

Belirtileri nedir?

Erken dönemde belirti vermezler. Adet dönemleri arasında veya iliÅŸki sonrasındaki kanamalar ve lekelenmeler serviks kanserinin habercisi olabilir. ÇoÄŸu kadında ÅŸikayet yoktur. Kanser genellikle yıllık pap-smear takiplerinde veya muayenelerde saptanır. Bu nedenledir ki seksüel aktiviteye baÅŸlandıktan sonra yılda bir kez muayene olunmalı ve pap-smear testi yaptırılmalıdır. Daha önce hiç seksüel iliÅŸkisi olmayan genç kadınlarda ilk muayene 21 yaşında yapılmalıdır.

• Genellikle servikal kanser olan hastaların beklenmeyen bir zamanda anormal vajinal kanaması veya kanlı bir akıntısı olur. Adet dönemleri arasında, iliÅŸkiden sonra veya menopoz döneminde olabilir. Ä°leri evrelerde ise aÄŸrı ortaya çıkar.

Nasıl teşhis edilir?

Doktorunuz tarafından spatula veya bir fırça aracılığı ile serviksten sürüntü alınarak bir cam üzerine yayılır ve hücreler patolog tarafından incelenir.

Pap-smear testinde izlenen hücreler:

• Normal
• Anormal
• Prekanseröz
• Kanseröz

Hafif bir anormallik izlendiyse tedavisiz veya tedavi ile normale dönebilir. Ama bunun takibi yapılarak tamamen normale döndüÄŸünden emin olunmalıdır.

EÄŸer pap-smear da belirgin bir anormallik saptanırsa servikse kolposkop adı verilen teleskopik cihazla bakılabilir. (Kolposkop serviks ve vajinanın izlenmesine olanak veren özel bir mikroskoptur.) Bu muayene sırasında ÅŸüpheli bölgelerden küçük doku parçaları ve endoservikal küretaj denen servikal kanaldan örnek alınabilir. Bunlar patoloji laboratuvarında incelenerek kesin tanıya gidilir.

Nasıl tedavi yapılır?

Erken prekanseröz deÄŸiÅŸimler; lazerle, dondurularak (kriyoterapi), koterize edilerek veya cerrahi müdahale ile o kısım çıkarılarak kolaylıkla tedavi edilebilir. Daha ileri durumlarda ise, konizasyon hatta histerektomi (rahmin alınması) yapılabilir. Erken dönemde yakalanan serviks kanseri tedavisiyle kadının çocuk sahibi olma ÅŸansı korunmuÅŸ olur. Ä°leri evrelerdeki kanserin tedavisi ise hastanın yaşına, genel saÄŸlık durumuna, kanserinin yayılma durumuna baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸir. EÄŸer invazif kanser küçük ve sadece servikste yer alıyorsa, bu durumda rahim, seviks, vajinanın üst kısmı ve çevreleyen dokular operasyonla alınır. Hastanın yaşına baÄŸlı olarak yumurtalıklar alınır veya alınmayabilir. EÄŸer tümör yayılımı saptanmışsa operasyon sonrası radyoterapi yapılır. EÄŸer kanser ileri evre ise veya operasyon hastanın genel durumu için risk taşıyorsa bu durumda radyoterapi yapılır veya kemoterapi ile kombine edilebilir. Kanser erken dönemde saptanıp tedavi edilirse tam bir iyileÅŸme saÄŸlanmış olur. EÄŸer erken saptanmamış ve tedavide geç kalınmışsa kanser lenf nodlarına ve komÅŸu pelvik organlara yayılır. Tümör büyür ve serviks dışına çıkarsa tedavinin baÅŸarısı azalır.

Tedaviden sonra kendime nasıl bakabilirim?

• Yıkanma, cinsel iliÅŸki ve tampon kullanma konusunda doktorunuzdan bilgi alınız
• Sık aralıklarla muayene olunuz ve smear testi yaptırınız, böylelikle erken dönemdeki tekrarlar saptanabilir
• Tedaviye baÄŸlı olarak yumurtalıklar fonksiyonunu yitirmiÅŸse doktorunuz tarafından östrojen replasman tedavisi baÅŸlanabilir

Servikal kanseri önlemek için ne yapılabilir?

Servikal kanseri önlemek için birtakım önlemler alınabilir:

• Ä°deal olarak bir kadın en az 18 – 20 yaşına gelene kadar cinsel iliÅŸkide bulunmamalıdır
• Partner sayısını minimuma indirgeyerek riski azaltmış olursunuz, bununla birlikte partnerinizin de birlikte olduÄŸu insan sayısı da önemlidir. Ä°deal olanı tek eÅŸliliktir
• Ä°liÅŸki sırasında prezervatif kullanın
• Sigarayı bırakın
• TemizliÄŸinize dikkat edin
• Seksüel aktivitesi olan bir kadın düzenli olarak jinekolojik muayene olmalı ve her yıl pap-smear testi yaptırmalıdır
• Kanlı vajinal akıntılar, adet arası veya iliÅŸki sonrası kanamalar, iliÅŸki sırasında aÄŸrı ÅŸikayetleri dikkatli olarak araÅŸtırılmalı uygun tedavi verilmelidir

Pap-Smear Testi (Servical Smear)

Serviks hücrelerindeki anormal deÄŸiÅŸiklikleri saptamaya yarayan bir testtir.

Test ne için yapılır?

Pap-smear testi servikal hücrelerdeki anormal deÄŸiÅŸimleri saptamak için kullanılır. Hücrelerdeki bu deÄŸiÅŸikliklere displazi denir. Displazi teÅŸhis edilip tedavi edilmezse kansere kadar ilerleyebilir. Pap-smear’la aynı zamanda kondilom ve herpes gibi viral, candida veya trikomonas gibi diÄŸer enfeksiyonların da tanısı konur. Ayrıca hormonlarınız hakkında da bilgi verir. (Özellikle progesteron ve östrojenle ilgili olarak.) Kadınlar, özellikle de seksüel aktifliÄŸi olanlar yılda bir defa pap-smearlarını yaptırmalıdırlar. EÄŸer 65 yaşına kadar tüm smearlar normal gelmiÅŸse artık tekrar edilmesi gerekmemektedir. Bununla birlikte yıllık muayeneler meme ve vulva kanser riski nedeniyle tekrar edilmelidir.

Pap-smear için nasıl bir hazırlık yapmalıyım?

Testen 2 gün öncesine kadar vajen yıkanmamalı ve vajinal kremler kullanılmamalıdır ve iliÅŸkide bulunulmamalıdır. Yanıltıcı sonuçlar verebilir.

İşlem sırasında neler yapılmaktadır?

Pap-smear birkaç saniye sürer, normal muayenenin bir parçasıdır. Jinekolojik masada muayene sırasında yapılır. Vajinaya spekulum takılır. Fırça veya pamuklu çubukla serviksten sürüntü alınır ve patoloji laboratuvarında incelemeye gönderilir.

İşlem sonrası neler olabilir?

Enfeksiyon saptanmışsa tedavi edilir. Test sonucunda anormal hücreler saptanmışsa ileri testler ve tedaviler yapılır. Pap-smear testi yüzde 100 güvenilirdir.

İşlemin faydaları nelerdir?

Pap smear prekanseröz durumları teÅŸhis eder. EÄŸer yakalanırsa basit bir tedavi ile kanser geliÅŸimi önlenmiÅŸ olur. Aynı zamanda bazı servikal ve vajinal enfeksiyonlarında tanısının konulmasını saÄŸlar.

Servikal Konizasyon

Servikal konizasyon ile kanseröz veya prekanseröz hücreleri içeren kısım koni ÅŸeklinde serviksten çıkarılır.

Ne zaman yapılır?

Pap-smear da eÄŸer kanseröz veya prekanseröz hücreler saptanırsa bu iÅŸlem yapılır.

Alternatifleri:

• Lazerle konizasyon
• Rahimin çıkarılması
• DiÄŸer kanser tedavileri
• Tedavi olmayıp, bekleyip risk durumlarını belirlemek

Serviks konizasyonu için kendimi nasıl hazırlamalıyım?

Genel anestezi alacağınız için iÅŸlem sonrası bakım ve tedavinizi planlamalısınız. Size yardımcı olacak insanlar çevrenizde bulunmalı. Bir gece önceden çorba, salata gibi hafif yemekler yemelisiniz. Gece 12′den sonra bir ÅŸey yiyip içmemelisiniz. Lokal anestezi ile iÅŸlemin yapılacağı durumlarda buna gerek yoktur.

İşlem sırasında neler yapılacaktır?

Lokal veya genel anesteziden sonra antiseptik solüsyonla serviks temizlendikten sonra rahim aÄŸzından koni ÅŸeklinde doku parçası kesilerek anormal hücreler çıkarılmaya çalışılır.

İşlem sonrası ne olabilir?

Ä°ÅŸlem sonrasında birkaç saat sonra eve gidebileceÄŸiniz gibi o gece hastanede kalmanız gerekebilir. Bu alınan dokunun büyüklüÄŸü ve anestezi süresi ile ilgilidir. Ä°ÅŸlemden sonra bir ay iliÅŸki yasağı olmalıdır. Bundan sonra yapılması gerekenleri doktorunuzla konuÅŸmalısınız.

Bu işlemin faydası nedir?

Servikal kanser gelişme riskinizi azaltırsınız.

Ä°ÅŸlemin riskleri nelerdir?

Genel anestezi alındığından buna baÄŸlı bazı riskler vardır. Ä°ÅŸlem spinal anestezi ve intravenöz sedasyon altında da yapılabilir. Buna doktorunuzla birlikte karar vermelisiniz. Lokal anestezi yeteri kadar uyuÅŸturmayabilir. Biraz rahatsızlık hissedebilirsiniz. Ayrıca kullanılan ilaçlara karşı alerjik reaksiyon olabilir. Lokal anestezi genel anesteziden daha güvenlidir.

Daha fazla anesteziye ihtiyaç duyabilirsiniz.

Serviksten kanama bir süre daha devam edebilir. Tekrar operasyon gerekebilir.

• EÄŸer çok fazla doku alınmışsa gebeliÄŸin sonuna ulaÅŸma konusunda sorun yaÅŸanabilir.
• EÄŸeri yeteri kadar doku çıkarılmazsa kanser veya prekanseröz hücreler kalabilir.
• Kanama veya enfeksiyon geliÅŸebilir.

Doktorunuzu ne zaman aramalısınız?

• Kanamanız fazla olduÄŸunda
• AÄŸrınız çok olursa
• AteÅŸiniz olursa

Kolposkopi

Kolposkop aracılığı ile vajen ve serviksin incelenmesine ve aynı zamanda doku örneÄŸi alınmasına olanak saÄŸlayan iÅŸleme kolposkopi denir. Kolposkopide lensler aracılığı ile görüntü büyütülür ve bu ÅŸekilde dokular daha yakından incelenir.

Ne zaman kullanılır?

Pap-smear testi anormal çıktığında, iliÅŸki sonrası kanama olduÄŸunda, prekanseröz büyüme ve kanser olduÄŸunda yapılır.

Kolposkopi için nasıl bir hazırlık yapmalıyım?

Bu test kolay ve kısadır. Özel bir hazırlık gerekmemektedir.

İşlem sırasında neler yapılmaktadır?

Hasta, jinekolojik muayene masasına yatılır. Spekulum isimli alet takılarak vajina ve serviks ortaya çıkarılarak kolposkopla izlenir. Ä°nceleme sırasında bir anormallik izlenirse bir alet aracılığı ile doku örneÄŸi alınır. Doku örneÄŸi patolojiye gönderilir.

İşlem sonrası neler olabilir?

Test bittikten sonra kısa süre uzanarak dinlenmelisiniz. Doktorunuz size neler gördüÄŸünü anlatacaktır. Patolojik inceleme sonuçları birkaç gün içerisinde çıkacaktır.

Bu işlemin faydaları nelerdir?

Doktorunuz serviks veya vajende olan problemin tanısını daha açık olarak koyabilecektir.

Bu işlemin bir riski var mıdır?

Biyopsi yerinden hafif bir kanama olabilir. DiÄŸer riskler:

• Aşırı kanama (menstrüel kanamadan daha fazla bir kanama)
• Enfeksiyon

Doktoru ne zaman aramalıyım?

Aşağıdaki durumlarda doktorunuzu hemen aramalısınız:

• Aşırı kanama
• AteÅŸ
• Pelvik aÄŸrı

Kriyoterapi

Kriyoterapi, anormal servikal veya vulva dokularının çok düÅŸük ısılarla dondurularak yok edilmesidir.

Ne zaman yapılır?

Kriyoterapi ile vulvadaki kondilomlar ve serviksteki prekanseröz deÄŸiÅŸimler tedavi edilir. Prekanseröz deÄŸiÅŸimler (CIN veya servikal intraepitelial neoplazi) genellikle anormal pap-smear ile saptanır. EÄŸer lezyon çok büyük ise dondurmak uygun tedavi seçeneÄŸi deÄŸildir.

Hamileyseniz veya adet görüyorsanız krioterapi yapılmamalıdır.

Kriyoterapi için nasıl hazırlanmalıyım?

Kriyoterapiye hazırlanmak için pek fazla bir ÅŸey yapmaya gerek yoktur. Basit bir iÅŸlemdir ve muayenehane ÅŸartlarında kolaylıkla yapılabilir.

İşlem sırasında neler yapılmaktadır?

Etkilenen bölgeyi tedavi etmek amaçtır. Proba doÄŸru çok soÄŸuk bir gaz olan nitröz oksit pompalanır. Gaz, probun ucunun ısısını düÅŸürür. Doktorunuz probu etkilenen alana dokundurur. Alan donarken yanma ve kramp hissi duyabilirsiniz.

Ä°ÅŸlem biraz rahatsızlık verse de nadiren anestezi gerektirir. Kullanılan gaza lezyonun büyüklüÄŸüne baÄŸlı olarak prob büyüklüÄŸü seçilir. Kondilomlar gibi anormal dokularda doku çabuk donar.

İşlem sonrası neler olabilir?

Ä°ÅŸlem sonrası kondilom bölgelerinde hafif yaralar olur. Bunlar zamanla kabuk baÄŸlayıp iyileÅŸirler. Bunların bakımı konusunda doktorunuz sizi bilgilendirecektir. Bu iÅŸlemden sonra nadiren bir komplikasyon geliÅŸir. AÄŸrı veya sıcak basması olabilir. Ä°ÅŸlemden sonra en az on dakika klinikte kalınmalıdır. Pek çok kadında karın krampları oluÅŸabilir. Ä°ÅŸlemden sonra et suyu gibi bir akıntı olabilir. Bu akıntı 4 hafta boyunca sürebilir. Bu sürede iliÅŸki olmamalıdır. Bazen birkaç seans uygulamak gerekebilir. Tedavi ve kontrolleriniz için doktorunuz sizi bilgilendirir. EÄŸer anormal bir pap-smear için iÅŸlem yapılmışsa 3-4 ay sonra pap-smear tekrarlanmalıdır.

Kriyoterapinin faydaları nelerdir?

Kriyoterapi diğer tedavilere oranla daha ucuz ve daha etkilidir. Klinikte yapılabilir ve anestezi gerektirmez.

Kriyoterapinin riskleri nelerdir?

Servikal lezyonun kriyoterapisi sonrası:

• AÄŸrı
• AteÅŸ basması
• Karın krampları
• Kanama

Cilt bölgesinde ise:

• Tedavi olan bölgede renk deÄŸiÅŸimi
• Tedavi edilen bölgede kıl ve ter bezlerinde hasar
• Skar dokusu

Doktoru ne zaman aramalıyım?

• Tedavi olan bölge kanar veya iyileÅŸmezse
• Lezyon tekrar ederse
• Enfeksiyon bulguları geliÅŸirse
• 24 saatten fazla karın krampları olursa
• Vajinal akıntı beklediÄŸinizden daha uzun süre devam ederse
• Fazla vajinal kanama olursa