MEDLİNE TÜP BEBEK MERKEZİ ADANA

Rahim Sarkması (Uterus Prolapsusu)

Rahim, normal bulunması gereken yerden aÅŸağıya, vajinaya doÄŸru sarkmıştır. Bazen dışarıdan görünecek kadar aÅŸağıya gelebilir.

Nasıl oluşur?

Rahimi yerinde tutan kas ve baÄŸların zayıflaması ve gerilmesi nedeniyle oluÅŸur. Çocuk doÄŸurma ve yaÅŸlanma bu zayıflığın nedeni olabilir. Bazen de genetik olarak bu destek yapıları zayıf olabilir. Fazla kilolu kiÅŸiler, kronik öksürük yakınması olanlar ve ağır yük kaldıranlarda daha ÅŸiddetli formlar görülebilir.

Belirtiler nelerdir?

Hafif sarkmada herhangi bir belirti olmayabilir. Orta derecede, karnın aÅŸağı kısımlarında ağırlık ve bir top üzerine oturuyormuÅŸ gibi hissedebilirsiniz. Sırtın ve karnın alt kısımlarında aÄŸrı ve rahatsızlık yakınması olabilir. Uzun süre ayakta kaldığınızda yakınmalarınız artabilir. Cinsel iliÅŸki sırasında aÄŸrınız olabilir. Ciddi sarkmada, rahim dışardan görülür ve vajinada büyük bir kitle varmış hissi yaratır. Sarkma yüzünden bazı kadınlar; öksürürken, hapşırırken ve gülerken idrar kaçırabilir, idrar ve gaita yaparken güçlük çekebilirler.

Nasıl tanı konur?

Jinekolojik muayene ile doktorunuz tanıyı kolayca koyacaktır.

Tedavisi nedir?

Rahim sarkması tedavisinin bir yolu, rahimi yerinde tutabilmek için pesser adı verilen lastik bir yapıyı vajene yerleÅŸtirmektir. ÇeÅŸitli su ve hava içeren tipleri vardır. DiÄŸer bir yolsa vajinal yoldan ameliyatla rahimi çıkarmak veya abdominal yoldan baÄŸları kuvvetlendirmektir.

Bu problemle nasıl baÅŸa çıkabilirim?

Rahim sarkması riskini azaltmak için ÅŸunları yapabilirsiniz:

• Fazla kilolarınızdan kurtulun
• Barsak hareketlerini düzenlemek için lifli gıdalar alın
• Kegel adı verilen pelvik kasları güçlendiren egzersizleri düzenli yapın
• Karın içi basıncı artıracak dar korseler ve giysiler giymeyin
• Ağır kaldırmaktan kaçının

Rahim sarmasını önlemek için ne yapılabilir?

DoÄŸum sonrası pelvik kasları güçlendiren Kegel egzersizlerini yapmak ve ağır kaldırmaktan kaçınmak bu problemle karşılaÅŸmayı engelleyebilir.

Miyomlar

Rahmin kas ve baÄŸ dokusundan kaynaklanan iyi huylu tümörleridir. Rahim duvarının içinden veya rahim duvarı üzerinden kaynaklanır ve çok yavaÅŸ büyürler. Çok nadiren bazılarının içerisinde kanser dokusu oluÅŸabilir. Miyomlar çok küçük olabildiÄŸi gibi portakal büyüklüÄŸüne de ulaÅŸabilirler. Büyümeleri ile birlikte rahmin ÅŸeklini deforme edebilir, mesane ve rektuma bası yaparak sık idrara çıkma, kabızlık ve aÄŸrı yakınmalarına neden olabilirler.

Nasıl oluşurlar?

OluÅŸum nedenleri kesin bilinmemekle birlikte, östrojen oluÅŸumlarında etkilidir. Gebelik, doÄŸum kontrol hapı kullanımı ve menopoz tedavisi gibi östrojen düzeyi artışlarında büyümeleri hızlanır. 20 yaşın altında çok nadir görülürler, çocuk doÄŸurma yaşında olan kadınlarda sıktır, menopozla birlikte küçülürler.

Belirtiler nelerdir?

Sıklıkla belirti vermezler. Belirtileri ise aşağıda sıralanmıştır:

• Dismenore
• Adet kanaması miktarında artış
• Sırt aÄŸrısı
• Kabızlık
• Pelvik aÄŸrı ve basınç hissi
• Ä°nfertilite (Kısırlık)
• GebeliÄŸin düÅŸükle sonuçlanması

Tanısı nasıl konur?

Miyomlar genellikle jinekolojik muayene ile saptanır. Ultrasonografi, lokalizasyonu ve büyüklüklerini saptamakta çok yardımcıdır.

Tedavisi nedir?

ÇoÄŸu miyomların tedavisine gerek yoktur.  Åžu durumlarda tedavi gereklidir:

• Adet kanaması miktarı fazla ve adetler aÄŸrılı ise
• Miyom hızla büyüyorsa

Çevre organlara (mesane, rektum) bası yapıyorsa Tedavi gerekiyorsa doktorunuz; ÅŸartlarınıza, miyomların sayı, büyüklük ve lokalizasyonlarına göre histerektomi veya miyomektomi önerebilir. Miyomektomi ameliyatında sadece miyomlar çıkarılırken, histerektomi ile rahimin tamamı çıkarılır. Bu ameliyatlardan önce miyomların büyüklüklerini azaltmak için size ilaç tedavisi verilebilir. Bu durumda ameliyat daha kolaylaşır.

Yakınmalarımı nasıl azaltabilirim?

AÄŸrı ve ÅŸiddetli kanamanız varsa ve yakınmalarınızın ÅŸiddeti artıyorsa doktorunuzu arayın. AÅŸağıdaki önerilerle biraz rahatlayabilirsiniz:

• AÄŸrılarınız için aspirin, asetaminofen veya ibuprofen alabilirsiniz.
• AÄŸrıyan bölgeye sıcak kompres uygulayabilirsiniz.
• Demirden zengin gıdalar ve demir hapları almalısınız.

Miyom oluÅŸumunu önlemek mümkün müdür?

Miyom oluÅŸumunu önleyecek herhangi bir koruyucu yöntem yoktur.

Endometriozis

Rahimin içini döÅŸeyen kısma endometrium adı verilir. Bazı kadınlarda endometrium rahim harici yerlerde bulunabilir ve bu durum endometriozis adını alır. Bu yapı en sık pelvik organlar (yumurtalıklar, rahim üzeri, tüpler) üzerinde lokalize olur. Daha az sıklıkla barsaklar, mesane ve rektum üzerine yerleÅŸebilir. Rahim dışına yerleÅŸmiÅŸ endometrial dokular aynı normal endometrium gibi yumurtalıklardan salgılanan hormonlara cevap verir. Fakat rahim içi gibi dışarıya açıklık olmadığı için adet sırasında bu dokulardan olan kanama dışarı akamaz çevre dokularda, kist, yapışıklık ve skar dokularına neden olur.

Nasıl oluşur?

Bazı kadınlarda neden endometriozis geliÅŸtiÄŸi bilinmemektedir. Bu konuda birçok teori vardır. Bir teoriye göre bazı bayanlarda adet kanı tüplerden geri akarak yumurtalıklar ve karına ulaşır ve endometrial dokular bu yapılar üzerine yerleÅŸir. DiÄŸer bir teoride ise endometrial doku her bayanda rahim içinden karına doÄŸru akar, ancak çoÄŸu kadında immünolojik mekanizma bu yapıların tutunup geliÅŸmesini önler. Endometriozisli kadınlarda bu mekanizmadaki defekt nedeniyle bu dokular yok edilemez.

Semptomlar nelerdir?

Bazı endometriozisli kadınlarda hiç ÅŸikayet olmaz.

Belirtiler şunlardır:

• Anormal veya fazla adet görme
• Adet öncesi aÄŸrı
• Cinsel iliÅŸki sırasında aÄŸrı
• Adetler sırasında, aÄŸrılı barsak hareketleri, ishal, konstipasyon
• Adet sırasında idrar yaparken aÄŸrı
• Gebe kalamama

Nasıl tanı konulur?

Öncelikle doktorunuz yakınmalarınızı sorgulayacaktır. Pelvik muayene ile genital organlarla iliÅŸkili kist, nodül veya aÄŸrılı bölgelerin varlığı araÅŸtırılacaktır. Genellikle doktorunuz kesin tanı koyabilmek için size laparoskopi önerecektir. Bu operasyon için hastanede kalmanız gerekmez, aynı gün hastaneden çıkabilirsiniz. Göbek deliÄŸinin hemen altına yapılan 1 santimetrelik kesiden laparoskop adı verilen teleskop karın içine sokularak genital organlar ve batın içi yapılar görüntülenir. Böylece endometrial odakların yeri, büyüklükleri ve sayıları saptanır.

Nasıl tedavi edilir?

Endometriozisin kesin tedavisi yoktur. Zamanla yakınmalarınızın ÅŸiddeti artar. Tedavi, ÅŸikayetlerin ÅŸiddetine, lokalizasyonuna, sizin yaşınıza ve çocuk isteyip istememenize baÄŸlıdır. Adetler sırasında hafif aÄŸrı olduÄŸu durumlarda aspirin veya parasetamol türevi aÄŸrı kesiciler önerilir. Tanısal laparoskopi sırasında, laserle endometriotik odaklar veya yumurtalıklar içinde bulunan endometrioma (çikolata kistleri) yakılabilir ve çıkarılabilir. Doktorunuz, yumurtalıklardan salınan hormonların salınımını baskılamak için size doÄŸum kontrol hapı, progesteron gibi ilaçları en az 6 ay süre ile önerebilir. Bu ilaçlar; endometriotik odaklardan olan kanamayı azaltarak, dokuların iyileÅŸmesini ve kistik yapıların küçülmesini saÄŸlarlar. Özellikle endometriozisiniz varsa ve gebe kalmak istiyorsanız, bu durumda kullanılan ilaçlar daha pahalıdır ve tedavi sabırlı olmanızı gerektirir. Hiçbir tedavi ÅŸekli, hastalığın yüzde 100 iyileÅŸmesini saÄŸlamaz. Tüm tedaviler ÅŸikayetleri rahatlatmaya yöneliktir. Zaman içinde endometriotik odaklar gerileyip, yeniden oluÅŸabilir. Åžikayetlerin fazla olduÄŸu vakalarda ameliyatla endometrial odak içeren organların (tüpler, yumurtalıklar, rahim) çıkarılması gerekebilir.

Yakınmalarımı nasıl azaltabilirim?

Yakınmalarınızın çok dikkatli olarak kaydını bir takvimle tutmalısınız. Doktorunuzun endometriozisten ÅŸüphelenmesi durumunda bunlar çok yardımcı olacaktır.

AÄŸrınızı azaltmak için ÅŸunları yapabilirsiniz:

• Ilık duÅŸ yapın
• Dinlenin
• Rahat giysileri tercih edin
• Lifli gıdaları bol tüketerek kabız kalmayın
• GevÅŸeme egzersizleri yapın
• AÄŸrı için doktorunuzun önerdiÄŸi analjezikleri alın

Endometriozisi nasıl önleyebilirim?

Endometriozisi önleyecek veya tam tedavi edebilecek bir yol yoktur. Ancak tedavi ile ÅŸikayetler azaltılır.

Rahim (Endometrium) Kanseri

Rahmin içini döÅŸeyen endometriumun kanseridir.

Nasıl oluşur?

Endometrium kanseri, 50 – 65 yaÅŸ arası kadınlarda 3. sıklıkta görülen kanser türüdür. Kesin neden bilinmemekle birlikte aÅŸağıdaki durumlarda risk artmaktadır: Vücutta östrojen üretiminin arttığı durumlar.

Menopoza doğru yaklaşıldığında

Vücuttaki östrojen hormonu, progesteron hormonu ile dengelenmediÄŸinde endometrium kanseri riski artmaktadır. Özellikle menopoza doÄŸru yumurtlama ile birlikte olan adetler azaldığında denge östrojen lehine bozulur ve bu dengelenmemiÅŸ olur.

DengelenmemiÅŸ östrojen düzeyine sebep olan durumlar:

• Obesite (ÅžiÅŸmanlık)
• Ä°nfertilite öyküsü (Kısırlık)
• Geç menopoz yaşı
• Polikistik over sendromu
• Tek başına uzun süreli östrojen kullanımı

Endometrium kanseri riskini artıran diğer nedenler:

• Pelvik bölgeye radyasyon uygulanması
• Yüksek tansiyon, ÅŸeker hastalığı ve ÅŸiÅŸmanlık
• Ä°lk adet yaşının küçük olması
• Meme veya yumurtalık kanseri öyküsü Cinsel aktivitesi olmayan, çocuksuz veya çocuk sayısı az olan kadınlarda endometrium kanseri daha sık görülür.

Belirtiler nelerdir?

En sık görülen belirti, anormal vajinal kanamadır ve yüzde 90 ilk belirtidir. Daha genç kadınlarda adet kanamasının ÅŸiddetinin artması, adetler arasında kanama veya iliÅŸki sonrasında kanama ÅŸeklinde belirti verebilir.

Tanı nasıl koyulur?

Doktorunuz önce jinekolojik muayene ile rahiminizin büyüklüÄŸünü saptayıp smear testi yapacaktır. Endometrium kanseri ÅŸüphesi varsa rahim içinden örnek (endometrial biyopsi) alınıp patolojik inceleme için laboratuvara gönderilecektir. Bu iÅŸlemde çok ince aletler kullanılır ve genellikle kısa süren ve az aÄŸrılı bir iÅŸlemdir. DiÄŸer bir yol, rahim aÄŸzının özel aletler yardımı ile geniÅŸletilip, kürtajla rahim içerisinden örnek alınmasıdır. Bu iÅŸlem sırasında lokal veya genel anestezi uygulanır. Kürtajdan sonra birkaç gün vajinal kanama ve aÄŸrı olabilir. Bazen bu iÅŸlem ÅŸiddetli vajinal kanamalarda kanamayı azaltmak için yapılır. Doktorunuz sizden çeÅŸitli kan ve idrar tahlilleri, akciÄŸer filmi isteyebilir. Kan tahlili, anemi ve ÅŸeker hastalığı varlığını veya karaciÄŸer ve böbreklere hastalığın yayılıp yayılmadığını gösterir. AkciÄŸer filmi metastazı saptamak açısından önemlidir.

Nasıl tedavi edilir?

Erken tanı ve tedavi, diÄŸer organlara yayılmayı önlemek açısından çok önemlidir. Erken tanı konulduÄŸunda rahim, tüpler, yumurtalıklar ve aort damarı çevresindeki lenf nodlarının ameliyatla çıkarılması tam tedaviyi saÄŸlar. Endometrium kanseri, hastalığın yaygınlığı (evre) ve hücre tipine (grade) göre sınıflandırılır. Ä°leri evrelerde cerrahi tedavinin yanında radyoterapi ve kemoterapi gerekebilir. Erken tanı ve tedavi ile hastaların yüzde 80′i beÅŸ yıldan fazla yaÅŸar.

Endometrium kanseri riskini nasıl azaltabilirim?

Bu kanser için risk taşıyorsanız genel saÄŸlık durumunuza dikkat etmenin yanında düzenli aralıklarla jinekolojik muayeneye gitmelisiniz. Bu hastalık tedavisinde erken tanı çok önemlidir.

Endometrium kanserini nasıl önleyebilirim?

Tam nedeni bilinmediÄŸi için kesin önlenmesini saÄŸlamak da mümkün deÄŸildir. AÅŸağıdaki önerilerle riskinizi azaltabilirsiniz:

• Hayvansal yaÄŸ tüketmekten kaçının
• SaÄŸlıklı beslenerek kilonuzu koruyun ve egzersiz yapın
• Stresinizi azaltarak kan basıncınızı kontrol edin ve fazla tuzlu beslenmeyin
• En ufak anormal vajinal kanamanızı doktorunuza bildirin
• Her yıl smear testi yaptırın
• Menopoz tedavisi alıyorsanız doktorunuzun önerdiÄŸi sıklıkta kontrollere gidin

Endometrial Biyopsi

Rahimin içini kaplayan, endometrium adı verilen kısımdan inceleme için örnek alınmasıdır.

Ne zaman yapılır?

Anormal vajinal kanama durumunda nedeni saptamak için yapılır.

Alternatifleri:

• D&C: Rahim aÄŸzının geniÅŸletilip kürtaj yapılması
• Histeroskopi ile parça alınması (Teleskopa benzeyen bir optikle rahim içi görüntülenip biyopsi alınır)

Endometrial biyopsi için özel hazırlık gerekli mi?

Ä°ÅŸlem öncesi aÄŸrıyı azaltmak için size analjezik verilebilir. Ä°ÅŸlemden 30 dakika, 1 saat önce ibuprofen almanız aÄŸrı yakınmanızı azaltacaktır.

İşlem sırasında neler yapılır?

Doktorunuz özel bir aletle rahim aÄŸzını tutar, biyopsi aletini rahim içine sokarak endometriumdan doku örneÄŸi alır. Ä°ÅŸlem sırasında hafif kramp ÅŸeklinde aÄŸrılarınız olabilir.

Ä°ÅŸlemden sonra neler olacak?

Ä°ÅŸlemden kısa süre sonra evinize gidebilirsiniz. Kramp ÅŸeklinde aÄŸrınız ve hafif kanamanız olabilir. AÄŸrı kesici alabilirsiniz. Biyopsi sonucunuzu aldıktan sonra bundan sonraki tedavinin planlanması için tekrar doktorunuzu görmeye gitmelisiniz.

İşlemin yararları nelerdir?

• Muayene ÅŸartlarında uygulanabilecek kolay bir iÅŸlemdir.
• Belirtilerin nedenini ortaya koymakta çok faydalıdır.

Ä°ÅŸlemin riskleri nelerdir?

• Ä°ÅŸlem sırasında rahim delinmesi olabilir
• Enfeksiyon veya kanama olabilir

Ne olursa doktorumu aramalıyım?

Acil aramanız gereken durumlar:

• Åžiddetli vajinal kanama
• AteÅŸ yükselmesi
• Yaygın ve ÅŸiddetli karın aÄŸrısı